Q sukarra mundu osoan barreiaturik dagoen zoonosia da eta Gram negatiboa den Coxiella burnetii bakterioak sortzen du. Etxeko hausnarkariak, batez ere ardi- eta ahuntz-azienda, bakterioaren gordailu eta gizakientzako infekzio-iturri nagusia dira. Animalia infektatuek bakterio-kantitate handiak kanporatzen dituzte abortu edo erditze arruntaren ondoren, batez ere plazentaren, fetu-jariakinen, esnearen eta gorozkien bidez, bakterioarekin kutsatutako aerosolak sortuz eta kutsatu daitezkeen pertsonek eta animaliek arnastu ditzaketenak. Horregatik, infekzio-arrisku handieneko garaia erditze-aldia da. Ingurumen-laginen (hautsa, aerosolak) analisia tresna sinplea da, eta kaltetutako ustiategietan C. burnetii-ren DNA antzemateko aukera ematen du. Hala, artaldeak Q sukarrari dagokionez duen infekzio-estatusa karakterizatzen laguntzen du. Argitaratu berri dugun ikerketa honen helburua C. burnetii-ren DNA-aren presentzia eta banaketa aztertzea izan zen, hausnarkari txikien 272 ustialekuetan hauts laginak jasoz. Ustiategi bakoitzean gainazaletako hautsaren 5 lagin bildu ziren eta hainbat datu bildu ziren: animalien errolda, artaldearen maneiua, instalazioen ezaugarriak eta kokapen geografikoa. Hauts-laginen denbora errealeko PCR bidezko analisiak C. burnetiiren DNA detektatu zuen 98 ustiategitan (%36,0) eta prebalentziarik handiena artaldeena (%38,9) edo talde mistoena (%36,8) izan zen, ahuntz-taldeekin alderatuta (%25,0). Artaldeekin alderatuta, ustiategi mistoetan bakterio-karga handiagoa hauteman zen (P<0.05). C. burnetii-ren genotipoen azterketa Single Nucleotide Polymorphism (SNP) teknikaren bidez egin zen. Teknika horrek 5 genotipo identifikatu zituen, eta SNP-8 izan zen nagusia (% 73); ondoren, SNP-6 (% 11), SNP-2 (% 9), SNP-4 (% 5) eta SNP-1 (% 2). Aztertutako nekazaritza-eskualdeen artean C. burnetii-ren DNA hauteman zen ustiategien proportzioa aldatu egin zen. Eskualde batzuetan, C. burnetii-ren ustiapen positiboen proportzio handiagoaren eta gizakien Q sukarraren azken agerraldien arteko lotura nabari da. Etxeko hausnarkarien ustiategietako hautsaren laginetan C. burnetii-ren presentzia detektatzeko eta bakterio-karga balioesteko denbora errealeko PCR analisia tresna erabilgarria izan daiteke, prebalentzia handiko artaldeak eta eskualdeak identifikatzeko, lehentasunezko ekintzak zehazteko eta kontrol-neurrien eragina gainbegiratzeko. Genotipoen eta banaketa espazialen maparen konbinazioak, ustiategietako infekzio-iturriak identifikatzen eta giza agerraldien jatorria arakatzen lagun dezake.
INIA RTA2017-00055-C02-01 finantzatutako lana eta Zoonoses and Public Health-en argitaratua (https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/zph.12871).
