54 urtez Espainian ardi- eta ahuntz-baztanga (AAB) kasurik izan gabe egon ondoren, irailean bi foku hauteman dira, bat Granadan eta beste bat Cuencan. Ardiei eta ahuntzei soilik eragiten dien gaixotasuna da, eta Poxviridae familiako birus batek eragiten du. Gaixotasunaren inkubazio-aldia bi eta hamahiru egun artekoa da. Gaixotasuna duten animalien koadro klinikoaren ezaugarri nagusiak sukarra, noduluak eta papula orokortuak, besikulak gutxitan, barne-lesioak bereziki biriketan eta, azkenik, heriotza dira.
Hasierako edo tarteko faseetan, bere diagnostiko klinikoa beste gaixotasun infekzioso batzuekin nahas daiteke, hala nola, ektima kutsakorra, mihi urdina edo hausnarkari txikien izurria. Laborategian, diagnostikoa PCR bidez birusaren DNAren detekzioan, lesioetatik hartutako ehun- edo isipu-laginetatik abiatuta, eta analisi histopatologikoan oinarritzen da. Gainera, birusa kultibo zelularrak erabiliz isolatu daiteke.
Transmisioa batez ere aerosolen bidez gertatzen da, mukosetan papula ultzeradunak dituzten animaliekin kontaktu estua izan ondoren. Ultzeradun papula horiek gertatu aurretik, animaliak ez dira kutsakorrak. Ardi eta ahuntz baztanga endemikoa da Afrikan (Ekuadorraren iparraldean), Ekialde Ertainean, Turkian, Iranen, Afganistanen, Indian, Nepalen, Txinako Herri Errepublikako eremuetan, eta 1984tik, Bangladeshen. Duela gutxi hainbat aldiz detektatu da Europako hegoaldean, eta Grezia zen kasu hauek agertu arte erasandako EBko herrialde bakarra.
Ez dago gaixotasun horretarako tratamendurik, eta prebentzioa herrialde endemikoetatik animalien mugimenduak kontrolatzean oinarritzen da.
Foku horien agerpenak gaixotasun berrien agerpenari adi egotearen garrantziaz ohartzeko balio behar digu, baita jada desagerrarazita zeudenei eta berriz goraka datozenei ere, AAB-ren kasuan bezala. Nahitaez deklaratu beharreko gaixotasuna da, eta detektatuz gero, berehala hura desagerrarazteko neurriak, mugimenduetan prebentzio-neurriak eta zaintza-neurriak hartu behar dira.
https://www.mapa.gob.es/es/ganaderia/temas/sanidad-animal-higiene-ganadera/sanidad-animal/enfermedades/viruela-ovina-caprina/viruela_ovina_caprina.aspx
https://www.woah.org/fileadmin/Home/eng/Animal_Health_in_the_World/docs/pdf/Disease_cards/SHEEP_GOAT_POX.pdf
Argazkia: Oreca – Pexels
