Skip to main content

Animalien Osasuna euskaraz

Urtero, abenduaren 3an, Euskararen Nazioarteko Eguna ospatzen da, gure hizkuntzaren erabilera sustatzeko hainbat ekimenekin. Sarrera honetan, gure jarduerei eta hizkuntza horrekiko dugun konpromisoari buruzko zerbait kontatu nahi dizuegu.

2015az geroztik, Animalia Osasun sailak astero argitaratzen ditugu gure blogean gure lan-eremuarekin eta ikerketa-ildoekin lotutako jarduerei eta beste gai batzuei buruzko edukiak, gaztelaniaz zein euskaraz. Blog honen berezitasun bat da gaixotasunei buruzko sarrerak daudela, eta horiei buruz idatzi dela lehen aldiz euskaraz. Berri hauek teknikariei, albaitariei, abeltzainei, nekazariei eta prestakuntza jasotzen ari diren ikasleei informatzeko idazten ditugu. Hori indartzen jarraitu nahi dugu, gure harri-koskorra ekarriz, jakin baitakigu gai batzuei buruzko euskarazko eduki gutxi daudela, eta gizartearen zati batek nahiago duela euskaraz mintzatzea eta informatzea.

Euskaraz idazteko dugun dedikazioa itzulpen hutsetik haratago doa; animalien osasunaren arloan hizkuntza sustatzeko eta aberasteko konpromiso sakona da.

NEIKERko Animalia Osasun saila euskarekin bat! Euskaraz harro!

NEIKER XXVI AVEDILA sinposioan

Albaitaritza Diagnostikoko Espezialisten Elkartearen (AVEDILA) XXVI. Sinposioan izan gara, Elxen, azaroaren 19tik 21era. Urteroko hitzordu honetan, abeltzaintzako laborategietako, zentro teknologikoetako, unibertsitateetako eta enpresetako profesionalen artean emaitzak eta ezagutzak partekatzen dira. Oraingoan, NEIKEReko Animalien Osasun Saila hitzaldi bat ematera gonbidatu zuten, eta honetaz gain, honako proiektuen esparruan garatutako bi lanen emaitzak aurkeztu ziren, “Erantzun immunitarioa eta trebatutako immunitatea paratuberkulosiaren hasierako faseetan (PARAINVAX- PID2021-125807OB-C22)” eta “Hegazti-gripearen birusarekin berez kutsatuta dauden basa-hegaztien biromaren eta bakteriomaren azterketa (INFLUOMA- PID2020-114060R-C31)”, biak Estatuko Ikerketa Agentziak finantzatutako proiektuak izanik. Read More

Antibiotikoen Erabilera Zuhurraz Jabetzeko Europako Eguna

Antimikrobianoekiko erresistentzia erronka garrantzitsua da mundu mailako osasun publikoarentzat. Antimikrobianoekiko erresistenteak diren bakterioek eragindako infekzioei lotutako heriotzen kopuruak gora egiten du egunetik egunera, eta horren eragina hain da handia, ezen ondorio sozioekonomiko larriak dituen pandemia isiltzat jotzen baita. Antibiotikoekiko erresistentziak edozein pertsonari eragin diezaioke, edozein unetan, eta denok gara konponbidearen parte. Arazoaz kontzientziatzeko eta horren berri emateko, 2008tik, azaroaren 18an, Antibiotikoen Erabilera Zuhurraz Kontzientziatzeko Europako Eguna ospatzen da, Gaixotasunak Prebentzio eta Kontroleko Europako Zentroak (ECDC) koordinatutako osasun-ekimena, erresistentziei buruzko Munduko Kontzientziazio Astearekin lankidetzan. Hori dela eta, egun hauetan hainbat ekitaldi egiten dira antibiotikoen erabilera desegokiari lotutako arriskuei buruzko kontzientziaziorako eta kontsumo arduratsurako deia egiteko, bai giza osasunean, bai animalien osasunean erresistentzien agerpena eta garapena prebenitzeko. Read More

Bektoreen kontrolaren etorkizuna aztertzen

NEIKER Animalien Osasun Sailren parte hartzea 2023ko azaroaren 7tik 10era Palma Mallorcan ospatutako Eltxoen Kontrolerako Europako Elkartearen Nazioarteko XI. Kongresuan, Europako bektoreen kontrolari buruz ekarpenak egiteko eta ezagutzeko aukera ezinhobea izan zen.

Globalizazioak eta klima-aldaketak gero eta eragin handiagoa dute eltxoen eta beste bektore espezie batzuetan, hala nola flebotomoetan, euli beltzean, kaparretan eta abarretan, eta horiek gero eta eragin handiagoa dute osasun publikoan eta animalien osasunean. Hori dela eta, biltzar honek bektore-populazioak kontrolatzeko irtenbide berritzaileak eta praktika iraunkorretako esperientziak trukatzea sustatzen du. Read More

Q sukarraren jardunaldian parte hartu dugu: “One-Health ikuspegirako gakoak”

Q Sukarra Coxiella burneti bakterioak eragindako gaixotasun zoonotikoa da eta garrantzi handikoa bai animalien osasunaren, bai giza osasunaren ikuspegitik. Etxeko hausnarkariak, batez ere ardi ete ahuntz aziendak dira bakterio horren gordailu nagusiak, eta gizakiarentzako kutsadura iturriak dira ere. Garrantzi gutxiagoa duen arren, badago gaixotasunaren ziklo basati bat ere, basa animalia espezie batzuk, akainak eta bizi diren ingurunea tartean dituena. Ezaugarri horiek direla eta, beharrezkoa da gaixotasun horri diziplina anitzeko tratamendua ematea, One Health ikuspegiari jarraiki. Read More

Irakasleen prestakuntza MIKROKLIMA proiektuaren baitan

Irailaren 29an, irakasleentzako prestakuntza jardunaldian parte hartu genuen, Euskal Herriko Unibertsitateko (UPV-EHU) Donostiako campusean. 50 bat irakaslek hartu zuten parte Aranzadi Zientzia Elkarteak eta Eusko Jaurlaritzako Berritzegune Nagusiak (Prestakuntzan eta Hezkuntzaren Berrikuntzan laguntzeko zentroa) antolaturiko “Urmaeletako biodibertsitatea ezagutzen” protokoloen aurkezpen ikastaroan, Eskoletako Urmaelen Sarearen eta Kutxa Fundazioak finantzaturiko MIKROKLIMA proiektuaren baitan. Read More

Ahuntz-neutrofiloek sortzetiko erantzun handia ematen dute Mycobacterium avium subspecies paratuberculosis in vitro infekzioaren aurrean

Neutrofiloak sortzetiko erantzun immunitarioaren funtsezko osagaia dira, eta bakterio gehienak suntsitzen dituzte fagozitosiaren, degranulazioaren eta tranpa estrazelularren (NETs) askapenaren bidez, besteak beste. Ez da gehiegi ezagutzen zelula horiek mikobakterianoen infekzioetan duten paperari buruz, are gutxiago paratuberkulosian, Mycobacterium avium subspecies paratuberculosis-ek (Map) eragindako enteritis granulomatosoan. Gainera, hausnarkarietan zelula horiek Mapen aurrean duten erantzuna gutxi aztertu da.
Read More

Arriskuen Azterketak Animalien Osasunean duen garrantzia

Arriskuen azterketa (AR) funtsezko tresna da animalien osasuna kudeatzeko eta etxeko animalien nahiz animalia basatien gaixotasunak prebenitzeko. Metodologia honek lau etapa ditu: arriskuaren identifikazioa, arriskuaren ebaluazioa, arriskuaren kudeaketa eta arriskuaren komunikazioa. Lehenengo bi etapetan, animalien osasuna arriskuan jar dezaketen mehatxuen ebaluazio sistematikoa egin behar da, bai eta mehatxu horiei lotutako arriskuen identifikazioa eta kuantifikazioa ere. Ondoren, arrisku horien eraginpean egoteak izan ditzakeen ondorioak zehaztu, eta arrisku horiek arintzeko estrategiak garatzen dira, kontrol- zein prebentzio-neurri eraginkorrak ezartzen laguntzeko, hala nola txertaketa, koarentena edota abeltegi zein eremu kritikoetan biosegurtasun-praktikak ezartzea. Era berean, AR-k erraztu egiten du ebidentzian oinarritutako erabakiak hartzea bai eta baliabideak modu eraginkorrean esleitzea, zaurgarritasun handieneko eremuak identifikatzen laguntzen baitu, esfortzua arlo horietan kontzentratu ahal izateko. Azkenik, prozesuaren fase guztiak gardentasunean oinarritzea funtsezkoa denez, arriskuaren komunikazioak fase guztiak barnebildu behar ditu. Read More

Immunogaitasunaren markatzaile genetikoak identifikatzea esne patentatuaren behian eta ezagutzaren transferentzia

Gaixotasun batzuen kontrolerako estrategietako bat, gaixotasunekiko erresistentzia ematen duten profil genetiko espezifikoak dituzten animaliak aukeratzea da. Hauek, gaitasun hobea duten sistema immunologikoa izaten baitute. Dagoeneko, Europako herrialde gehienek, AEBk eta Kanadak, mastitisa euren hautespen genetikoko programetan sartua dute. Erresuma Batua eta Frantzia bezalako herrialdeek behi-tuberkulosiaren (bTB) eta behi-paratuberkulosiaren (PTB) aurkako erresistentzia genetikoa berriki gehitu dituzte, hurrenez hurren.

Duela gutxi, NEIKEReko Animalien Osasun Sailean immunogaitasunaren parametro batzuk ebaluatu ditugu. Esaterako, hegaztien tuberkulinaren aurrean interferon-gammaren (IFNg) produkzio erreakzioa eta Mycobacterium avium subsp paratuberculosisarekin (MAP) ex vivo infektatutako makrofagoetan gertatutako bakterio-kargaren murrizketa. Genoma osoko elkarte-azterketen (GWAS) bidez, IFNg maila handiagoak sortzeko eta MAPren karga nabarmen murrizteko gai diren animaliei lotutako markatzaile genetikoak (nukleotido bakarreko polimorfismoak, SNPak) identifikatu dira. Hau da, immunogaitasunaren parametroak kode genetiko jakin batekin lotu dira. Identifikatutako SNPak behien beste gaixotasun infekzioso batzuekin, batez ere bTBrekin eta mastitisarekin, lotutako eskualde genetikoetan kokatu ziren, bai eta bizitza produktiboaren iraupenarekin eta ugalketa-ezaugarriekin ere. Beraz, esan daiteke SNP horiek beste gaixotasun batzuen aurkako babesa ematen dutela eta gainera desiragarriak diren beste ezaugarri batzuk ematen dituztela. Ebaluatutako immunogaitasun karaktereak oso heredagarriak dira, eta beraz, belaunaldi gutxi batzuetan finka daitezke. Gainera, egindako analisiek karaktere horiek ez dutela produktibitatea eta bizitza-luzera arriskuan jartzen adierazten dute. Read More